Τα βιβλιογραφικά «διάκενα» στην έκδοση του Γεωλ. Τμ. Α.Π.Θ. - 2007

 

Τον Σεπτέμβριο - Οκτώβριο 2007 παρουσιάστηκε το όλο ζήτημα σχετικά με τη θέση ανεύρεσης του κρανίου του πετραλώνειου Αρχανθρώπου, καταδεικνύοντας μια απαράδεκτη διαστρέβλωση των γεγονότων από το Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007. Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμμία ανταπόκριση εκ μέρους των πρυτανικών αρχών του Α.Π.Θ., και μάλιστα παρά τη σχετική παραίνεση  του Υπ. Παιδείας (15-11-2007/Φ.5/130156/Β3), για απάντηση στην από 25-9-2007 επιστολή της Α.Ε.Ε, το πιθανότερο ελλείψει οιουδήποτε αντιλόγου. Έτσι η Α.Ε.Ε., με αίσθηση της ευθύνης του καθήκοντός της, συνεχίζει τον Δεκέμβριο του 2007 την αποκάλυψη των ανεπίτρεπτων «λαθών» του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007.

 

Η βιβλιογραφία που συνοδεύει τις επιστημονικές εργασίες, αντικατοπτρίζει την επιμέλεια των επιστημόνων στην αναζήτηση των πηγών. Η επιτυχία των δημοσιεύσεων εξαρτάται τα μέγιστα από το κατά πόσο αξιοποιούνται ή όχι οι υπάρχουσες βιβλιογραφικές αναφορές. Παράλειψη επεξεργασίας τέτοιων πληροφοριών εύκολα οδηγεί σε σφάλματα, ενίοτε τερατώδη, αναφορικά τόσο με την αντίστοιχη επιστημονική συζήτηση, όσο και με τα συμπεράσματα που καταλήγουν οι εκάστοτε μελέτες.

 

Η βιβλιογραφία που σχετίζεται με το σπήλαιο Πετραλώνων εμπλουτίζεται με την πάροδο του χρόνου και των ερευνών. Στον παρόντα ιστοχώρο της Α.Ε.Ε. έχει αναρτηθεί, ήδη από το 1999, η βιβλιογραφία που παρατέθηκε από τον Νίκο Α. Πουλιανό στις διδακτορικές του διατριβές (τις οποίες υπερασπίστηκε ενώπιον του Ανθρωπολογικού Ινστιτούτου του Παν/μίου Φλωρεντίας - 1989, εκδ. 1995, και του Γεωλογικού Ινστιτούτο της Τσεχικής Ακαδημίας - 1998). Σε αυτές τις βιβλιογραφικές αναφορές μάλιστα, συμπεριλαμβάνονται οι προηγούμενες του Α.Π.Θ., μαζί με το διδακτορικό της κ. Ε. Τσουκαλά (1989), η μια από τους συγγραφείς του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007, αποδεικνύοντας ότι καμμία προκατάληψη υπήρξε ποτέ εκ μέρους της Α.Ε.Ε. έναντι του οιουδήποτε. Εξυπακούεται ότι αυτή αποτελεί και τη μόνη αποδεκτή δεοντολογικά μέθοδο (δεν είναι δηλαδή ζήτημα ευνοϊκής ή μη μεταχείρισης κάποιων πηγών). Για τον ίδιο λόγο, προστέθηκαν στον ιστοχώρο της Α.Ε.Ε. και εκείνες που εμφανίστηκαν μετά το 1999, και φυσικά πάλι από όποια πλευρά κι αν προέρχονται.

 

Η πιο απλή προσέγγιση για τη διαπίστωση, από οποιονδήποτε, των βιβλιογραφικών παραλείψεων που αναφέρονται στον τίτλο της παρούσας «Κάθε 1η του μηνός», είναι η αντιπαραβολή των υπαρχόντων αντίστοιχων δεδομένων. Για το σκοπό αυτό συντάχτηκαν κατωτέρω δύο κατάλογοι, όπου για λόγους οικονομίας καταχωρούνται μόνο τα ονόματα των συγγραφέων και οι χρονολογίες έκδοσης των δημοσιεύσεων που αφορούν πρωτογενείς μελέτες, σχετικές με το σπήλαιο Πετραλώνων και τα ευρήματά του (καθώς οι πλήρεις βιβλιογραφικές αναφορές υπάρχουν καταχωρημένες στην ιστοσελίδα βιβλιογραφία). Οι μη πρωτογενείς δημοσιεύσεις (όπου π.χ. είτε παρουσιάζονται άλλες ανασκαφές, είτε γίνονται επαναλήψεις ή απλώς αναφορές σε προηγούμενες μελέτες κλπ), όντας αναρίθμητες, δεν συμπεριλαμβάνονται εδώ. Παράδειγμα μη πρωτογενούς δημοσίευσης, όσον αφορά τα ευρήματα των Πετραλώνων, αποτελεί η κοινά παρατιθέμενη (από Α.Ε.Ε. και Γ.Τ.Α.Π.Θ.-2007) δημοσίευση του Guerin C. (1980/1) σχετικά με τους ρινόκερους της Ευρώπης [:Les rhinoceros - Mammalia, Peris/Artiodactyla - du Miocène terminal au Pléistocène supérieur en Europe occidentale. Comparaison avec les espèces actuelles. - Thèse doct. D΄ Έtat, Unίv. Lyοn. Docum. Lab. Geologie, 79(1-3): 1-1185]. Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο πρώτος κατάλογος περιέχει τα ονόματα των επιστημόνων που αναφέρονται τόσο στις δημοσιεύσεις της Α.Ε.Ε., όσο και του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007, ενώ ο δεύτερος, όσων παραλείπονται από τους προαναφερόμενους συγγραφείς του αριστοτέλειου πανεπιστημίου.

 

Κοινές βιβλιογραφικές πηγές

  Bonis L. de & J. Melentis (1982), Bostanci E. (1964), Christaras V. (1988), Cook J., C.B. Stringer, A.R. Currant, H.P. Schwarcz & A.G. Wintle (1982), Day M. (1982), Grunn R. (1996), Hemmer H. (1972, 1975), Hennig G. J., W. Herr, E. Weber & N.I. Xirotiris (1981, 1982), Ikeya M. (1977, 1980), Kanellis A. (1962), Kanellis A. & A. Savvas (1965), Kanellis A. & G. Marinos (1969), Kokkoros P. & A.Kanellis (1960), Kurten B. & A. N. Poulianos (1977), Liritzis Y. (1980), Marinos G., P. Giannoulis & L. Sotiriadis (1965), Murrill R.I. (1975, 1980, 1981, 1983), Papamarinopoulos S., Readman P., Maniatis Y. & Simopoulos (1987), Papastefanou C., M. Manolopoulou, E. Savvides & S. Charalambous (1986), Petrocheilos J. (1960b), Petrocheilou A. (1962, 1964, 1972), Poulianos A. N. (1967, 1971, 1977a, 1980c, 1982a), Schwarcz H.P., Y. Liritzis & A. Dixon (1980), Sickenberg O. (1964, 1971), Stringer G. B. (1974b, 1980, 1983, 1988a), Stringer C. B., C. F. Howell & J. K. Melentis (1979), Tsoukala E. (1989), Ullrich H. (1984), Unknown (1960), Urisson M.I. (1962), Van Vark Gerrit N. (1983), Wintle A.G. & J.A. Jacobs (1982), Wolpoff M.H. (1980), Xirotiris N.I. & Melentis J.(1982). (Δηλ. άθροισμα 50 βιβλιογραφικών αναφορών).

 

Βιβλιογραφικές αναφορές που παραλείπονται στο Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007

 

Belluomini G., L. Delitala, A.N. Poulianos & N.A.Poulianos (1988), Bielicki T., J. Huizinga & J. Jelinek (1983), Breitinger E. (1964), Budil I. (1990) – πρβλ: Budil I. (1997) - Functional reconstruction of supralaryngeal vocal tract of fossil humans and Petralona. Anthropos, 13: 70 - 91., Chiarelli B. (1981), Delibassis I., Papadopoulos G. & E. Patiniotis (1983), Evaggelatos N. (1983), Fortelius M. & N.A.Poulianos (1979, 1980), Gardikas Ch. (1939), Gerassimova M.M., Lebedinskaja G.V. & G.L. Heet (1983), Henemberg M. (1988), Hennig G.J., U. Bangert, W.Herr & A.N. Poulianos (1980, 1981), Horacek I. & N.A. Poulianos (1988), Ikeya M. (1978 a,b, 1982, 1988 a,b, 1993), Ikeya M. & T. Miki (1981), Ikeya M. & A.N. Poulianos (1979), Kanellis A. (1964), Karakostanoglou I. (1981 a,b), Kordos L. (1978, 1988), Kretzoi M. (1977), Kretzoi M. & N.A. Poulianos (1981, 1988), Kurten B. (1982, 1983, 1988), Kurten B. & A. N. Poulianos (1981), Liritzis Y. (1979, 1982), Liritzis Y. & Poulianos A. N.(1980), Lumley M. A. De, A. N. Poulianos & N. A. Poulianos (1982), Maniatis J. & A.N. Poulianos (1981), Melentis J. (1971), Moigne A.M. (1983), Papamarinopoulos St. (1977, 1978), Petrocheilos J. (1959a,b, 1960a, 1965), Poulianos A. N. (1961, 1963, 1965, 1968, 1969, 1972, 1975, 1976a,b, 1977b,c, 1979, 1980a,b,d,e, 1981a-d, 1982, 1983, 1986, 1988), Poulianos A. N. & G. P. Bhat (1980), Poulianos A. N. & Poulianos N. A. (1986), Poulianos A. N., N. A. Poulianos & E. Mikha (1978), Poulianos N. A. (1977, 1982, 1983a-c, 1984, 1986c, 1987a-c, 1988a-d, 1989a-c, 1990, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997a-e, 1998, 2000, 2001, 2004, 2005, 2006a,b), Protsch R. (1983, 1986), Protsch R., N. Xirotiris, W. Henke, G. Henning & M. Schultz (1982), Shen Guanjun & Yuji Yokoyama (1986), Shutt G. (1974), Staggos Ch. (1959), Stout S.D. (1983), Stringer G. B. (1974a), Susanne C., Hauser G. & M. J. Roede (1988), Ullrich H. (1982), Xirotiris N.(1982), Xirotiris N. & E. Vlcek (1982), Yokoyama Y., J. Quaegebeur, R. Bibron, C. Leger, Zouridakis N.M. & Guan Jun Shen (1982). (Δηλ. άθροισμα από 124 βιβλιογραφικές αναφορές).

 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

 

1. Αντιπαραβάλλοντας τους ανωτέρω καταλόγους, καταδεικνύεται ότι από τις πρωτογενείς μελέτες για το σπήλαιο Πετραλώνων, το Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007 περιλαμβάνει περίπου το 1/3. Από αυτό πάλι το ποσοστό οι πληροφορίες που συζητούνται (εντελώς επιφανειακά, ιδίως όσον αφορά τις έρευνες της Α.Ε.Ε), είναι και πάλι επιλεγμένες, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τα υπό εξέταση θέματα. Τα στοιχεία βέβαια που δημοσιοποιήθηκαν ήδη από τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2007, είναι υπεραρκετά για ένα ανάλογο συμπέρασμα, αλλά η επιστημονική δεοντολογία επιβάλλει την παραπέρα ανάλυση όλων των δεδομένων και πιθανοτήτων.

 

2. Ένας από τους σημαντικότερους παλαιοντολόγους, διεθνούς φήμης και αποδοχής, που συνεργάστηκε με την Α.Ε.Ε. για τη μελέτη των μικρών θηλαστικών του σπηλαίου Πετραλώνων, είναι ο Ούγγρος Μίκλος Κρετσόι. Παρόλα αυτά αποσιωπήθηκε παντελώς εκ μέρους του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007 (π.χ. Kretzoi M., 1977, βλ. περιοδικό «΄Ανθρωπος», τόμος ΙV).

Εάν κάποιος ήθελε να κάνει «το δικηγόρο του Γ.Τ.Α.Π.Θ.» και να υποθέσει ότι δεν ήταν γνωστή στους συγγραφείς του η αντίστοιχη βιβλιογραφία, αυτή η υπόνοια καταρρίπτεται αυτομάτως από τρία γεγονότα: Α) Στο Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007 παρατίθενται εργασίες άλλων ερευνητών από το ίδιο περιοδικό και τόμο (π.χ. Poulianos A., 1977a ή Kurten B. & A. N. Poulianos, 1977). Επισημαίνεται ότι ο Κουρτέν είναι εξίσου διάσημος παλαιοντολόγος με τον Κρετσόι. Β) Όλοι οι τόμοι του περιοδικού «΄Ανθρωπος» είναι κατατεθειμένοι στην Εθνική Βιβλιοθήκη, όπως και σε άλλες βιβλιοθήκες πανεπιστημίων, υπουργείων, ή εταιρειών (Αρχαιολογική Εταιρεία) και τίτλοι ή/και ολόκληρες δημοσιεύσεις απαντώνται στο διαδίκτυο (πρβλ. wikipedia). Γ) Πολλές από τις παραλειπόμενες, εκ μέρους του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007, βιβλιογραφικές αναφορές (όπως φυσικά και του Kretzoi M., 1977), εμπεριέχονται επανειλλημένα στους βιβλιογραφικούς καταλόγους άρθρων άλλων ερευνητών, τους οποίους παραθέτουν ως γνωστούς οι αρθρογράφοι του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007 στη δική τους βιβλιογραφία. Έτσι, είναι δύσκολο να γίνει πιστευτό ότι δεν πρόσεξαν ένα άρθρο δίπλα σε ένα άλλο άρθρο στον ίδιο τόμο, δεν κοίταξαν τις βιβλιογραφικές αναφορές άλλων επιστημόνων ή δεν τις αναζήτησαν στις βιβλιοθήκες και το διαδίκτυο.

Αν πάλι κάτι ανάλογο συνέβαινε σε μια μόνο περίπτωση, ίσως μπορούσαν και να δικαιολογηθούν παρόμοιες παραλήψεις. Όταν όμως το ίδιο επαναλαμβάνεται κατ΄ εξακολούθηση - π.χ. Kretzoi M. & N.A. Poulianos (1981, 1988), Kurten B. (1982, 1983, 1988), Kurten B. & A. N. Poulianos (1981), Liritzis Y. (1982) ή Liritzis Y. & Poulianos A. (1980) και πάμπολλες άλλες - κάτι σίγουρα δεν πάει καλά, ιδίως όταν οι βιβλιογραφικές πηγές που αποκρύβονται προέρχονται συνήθως από τη μεριά της Α.Ε.Ε., οι οποίες συμβαίνει, «όλως τυχαίως», να στηρίζουν τις επιστημονικές της θέσεις.

 

3. Επανάληψη των προηγούμενων περιπτώσεων αποτελεί το γεγονός του πώς αντιμετωπίζεται ο νυν πρόεδρος της Α.Ε.Ε. και για πάνω από 30 χρόνια μελετητής των ευρημάτων του σπηλαίου Πετραλώνων, Δρ Νίκος Α. Πουλιανός, που συνεχίζει, λόγω των σπουδών και της θέσης του, το έργο των προκατόχων του μαζί με τον Δρα Άρη Ν. Πουλιανό και άλλους νέους επιστήμονες - ερευνητές. Ούτε μια αναφορά σε κάποια από τις 10δες μελέτες του Ν. Πουλιανού. Αν αυτή η «επιδεικτική παρασιώπηση» δεν δείχνει στοχοποίηση, τότε τι δείχνει; Τέτοιο πρόβλημα πια; Τόσο πολύ «ενοχλούν» οι δημοσιεύσεις του και «χαλάνε» τα συμπεράσματα του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007;

Ας υποτεθεί πάλι ότι οι καθηγητές του Α.Π.Θ. δεν γνώριζαν την επιστημονική εργασία (Poulianos N., 1989), που δημοσιεύθηκε στο αγγλόφωνο «Palaeo-3», ένα από τα πιο έγκυρα διεθνή περιοδικά παρουσίασης ανάλογων ερευνών. Όμως, το ίδιο άρθρο αναδημοσιεύθηκε Ελληνιστί στο περιοδικό Αρχαιολογία και Τέχνες το 1990. Ούτε αυτό έγινε αντιληπτό και διέλαθε της προσοχής τους; ΄Αλλωστε, στις περιλήψεις του 14ου Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου Ανθρωπολογίας (Κομοτηνή 1-5 Σεπτεμβρίου 2004), παρουσιάστηκε η εργασία του Ν. Πουλιανού σχετικά με την ανακάλυψη ενός δοντιού άλλου Αρχανθρώπου, μάλιστα αρχαιότερου από το κρανίο που είχε βρεθεί το 1960. Η εν λόγω περίληψη είναι μέχρι σήμερα (1-12-2007) αναρτημένη στη διαδικτυιακή διεύθυνση http://utopia.duth.gr/~xirot/14EAA/Abst_p2.htm. Τον επόμενο χρόνο (21-28 Αυγούστου 2005), στον Κάλαμο Αττικής, όπου διοργανώθηκε το 14ο Παγκόσμιο Συνέδριο Σπηλαιολογίας, ο πρόεδρος της Α.Ε.Ε. παρουσίασε παρόμοια εργασία, η οποία συνοδευόταν αυτή τη φορά από πολλές επεξηγηματικές φωτογραφίες και χάρτες σε αναρτημένη ανακοίνωση (πόστερ). Στο Παγκόσμιο Συνέδριο Σπηλαιολογίας συμμετείχε η κ. Τσουκαλά, αλλά κατά πώς φαίνεται δεν «είδε τίποτα»...

 

Τον Σεπτέμβριο του 2007 διατυπώθηκε το εξής ερώτημα - παρατήρηση: Να πιστέψει κανείς τόση πια άγνοια της βιβλιογραφίας, για ένα ζήτημα που υποτίθεται ότι οι συγγραφείς του παρακολουθούν από κοντά ή, μήπως, τελικά σκόπιμα αμφισβητούν τη θέση ανεύρεσης, μόνο και μόνο για να πλήξουν με ψευτοδιλήμματα τα συμπεράσματα Πουλιανού; Με άλλα λόγια, στους συγγραφείς του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007 συμβαίνει ένα από τα δύο: είτε διαθέτουν μειωμένη ικανότητα ανάλυσης βιβλιογραφικών δεδομένων (ακόμα και εκείνων που υπάρχουν προ Πουλιανού), είτε σκόπιμα επιλέγουν εκείνα που «εξυπηρετούν» προκαθορισμένα «επιστημονικά τους συμπεράσματα».

Με τα δεδομένα που δημοσιοποιούνται εδώ (Δεκέμβριος 2007), η πλάστιγγα γέρνει δραματικά όλο και περισσότερο προς τη μεριά της σκόπιμης αποσιώπησης - παραποίησης, τόσο των γεγονότων, όσο και των βιβλιογραφικών πηγών εκ μέρους του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007, στα πλαίσια μιας αδιαμφισβήτητα πια και γενικευμένης εφαρμογής αντιεπιστημονικών μεθόδων.

 

Συνεχίζεται...

 

Σημείωση 1: Η βιβλιογραφική αναφορά του Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007: Gantt, D., Xirotiris, Ν., Kurten, Β. & Melentis, J. (1980) - The Petralona dentition - Hominid or Cave Bear? - Journal of Human Evolution, Lon­don, 9: 483-487, είναι ψευδεπίγραφη, καθότι ουδέποτε ο Kurten συμμετείχε στη συγγραφή παρόμοιου άρθρου, και δη με τους ανωτέρω αρθρογράφους. Μάλιστα ο Κουρτέν έστειλε επιστολή στην Α.Ε.Ε. όπου εκφράζει εντονότατη ενόχληση για το γεγονός της παραποίησης, με την ψευδή προσθήκη του ονόματός του.

Σημείωση 2: Περί τις 15 βιβλιογραφικές αναφορές, που απαντώνται στο Γ.Τ.Α.Π.Θ. - 2007, δεν είχαν προηγούμενα καταχωρηθεί σε δημοσιεύσεις της Α.Ε.Ε., είτε επειδή ήταν πολύ πρόσφατες (π.χ. Cregut-Bonnoure A. & E. Tsoukala, 2005), είτε αποτελούν επαναδημοσίευση προηγούμενων συμπερασμάτων (π.χ. Tsoukala, 1989 και 1991 - παρουσίαση με τον ίδιο τίτλο, των Papastephanou και λοιπών 1986a,b, 1989, 2005, των Bonis L. de & J. Melentis, 1982, 1991, J. Melentis 1979, Petrocheilou, 1984 κ.ά.). Απαντώνται όμως πλέον και αυτές στη χωριστή σελίδα της βιβλιογραφίας για το σπήλαιο Πετραλώνων.

 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ