ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
Μη κερδοσκοπικός επιστημονικός φορέας
ΔΑΦΝΟΜΗΛΗ 7, ΑΘΗΝΑ 11471
Τηλ: 210-3646793, Fax: 210-3632740
E-mail: aee@otenet.gr, www.aee.gr
19 Ιουνίου 2017, αρ. πρωτ. 1956
Προς: Α)
Γραφείο κ.
Υπουργού
Πολιτισμού
Β) Γραφείο κ.
Γ. Γ. Υπουργείου
Πολιτισμού
Γ) Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας
Θέμα:
Ελλαδοπίθηκος («Γραικοπίθηκος»)
Αξιότιμες
κυρίες και
κύριοι,
Την
22-5-2017
ανακοινώθηκε
σε διαδικτυακή
διεύθυνση της
αγγλόφωνης PLOS το ότι ενδεχομένως
η απαρχή των ανθρωπιδών
ξεκίνησε από
τους “Graecopithecus”. Την ίδια
ημερομηνία την
είδηση
αναμετέδωσε
στα Ελληνικά το
in.gr.
Σύμφωνα με την
Ανθρωπολογική
Εταιρεία
Ελλάδος πάντως η
σωστή ταξινομική
ονομασία είναι
Ελλαδοπίθηκος,
όπως εξάλλου
προκύπτει και
από την
επίσημη ιστοσελίδα
μας.
Αυτονόητο
θεωρούμε πως
το Υπουργείο
Πολιτισμού
παρακολουθεί
από κοντά την
όλη υπόθεση
και ως εκ των
ανωτέρω θα σας
παρακαλούσαμε
να μας
ενημερώσετε
σχετικά με το
τι έχει γίνει
μέχρι σήμερα εκ
μέρους σας επί
του θέματος,
καθώς και για
το τι πρόκειται
να πράξετε από
εδώ και στο
εξής.
Για
το ΔΣ της ΑΕΕ, ο Πρόεδρος, Δ-ρ
Άρης Ν.
Πουλιανός
Η "ΑΠΑΝΤΗΣΗ" ΣΤΑ ΑΝΩΤΕΡΩ
Ημ/νία: 28/06/2017
Α. Π.: ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΕΠΣ/ΤΑΕΜΓΠ/231045/150076/2571/60
Ημ/νία Έκδοσης 28/06/2017 Απάντηση στο έγγραφο: ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΕΠΣ/ΤΑΕΜΓΠ/231045/150076/2571/60
Πληροφορίες: Αθανάσιος Αθανασίου (σημ: ένας συμβασιούχος υπάλληλος ΥΠΠΟΑ αορίστου χρόνου)
ΘΕΜΑ: Σχετικά με τον «Ελλαδοπίθηκο»
ΣΧΕΤ.: Το υπ' αριθμ. 1956 /19-6-2017 έγγραφό σας
Σε απάντηση του σχετικού σάς αναφέρουμε τα ακόλουθα:
Οι επιστημονικές ονομασίες των εκλιπόντων και ζώντων ζώων δίδονται ακολουθώντας αυστηρά τους κανόνες του Διεθνούς Κώδικα Ζωολογικής Ονοματολογίας (http://www.iczn.org/ code). Ο συγγραφέας που περιγράφει και δημοσιεύει ένα νέο είδος είναι ο μόνος αρμόδιος για τη σύνταξη και την ετυμολογία του ονόματος του. Μετά τη δημοσίευσή του το όνομα αυτό παραμένει σταθερό, όσον αφορά την ορθογραφία του και το τυπικό δείγμα (ζωολογικό ή παλαιοντολογικό υλικό βάσει του οποίου δόθηκε), ώστε να είναι απολύτως σαφής κάθε μελλοντική αναφορά του στην επιστημονική βιβλιογραφία. Επομένως δεν μπορεί να μεταβληθεί με επίκληση πιθανών ερμηνειών γλωσσολογικής φύσεως, ούτε να μεταφραστεί. Ένα αντίστροφο παράδειγμα του ζητήματος που θίγετε, είναι αυτό του επίσης μειοκαινικού γένους Helladotherium (γένος καμηλοπάρδαλης που περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1860 από το Πικέρμι Αττικής) το οποίο έκτοτε δεν έχει μεταβληθεί, ούτε μεταφραστεί σε ξενόγλωσσα κείμενα.
Η χρήση του ονόματος «Ελλαδοπίθηκος», στην ελληνική ή τη λατινική γραφή του, είναι επομένως αδικαιολόγητη και αντίκειται πλήρως στους κανόνες της διεθνούς ζωολογικής ονοματολογίας, οι οποίοι ακολουθούνται υποχρεωτικά από το σύνολο των ζωολόγων και παλαιοντολόγων. Ο Προϊστάμενος της Εφορείας (αρχαιολόγος) Ανδρέας I. Ντάρλας
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΎ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
19 Ιουλίου 2017, αρ. πρωτ. 1957
ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
Προς: Την κυρία Υπουργό Πολιτισμού
Θέμα: Μια ακόμα άστοχη ενέργεια, η από 19-6-2017 απάντηση της ΓΔΑΠΚ
Σχετ: Με το 231045 / 10-7-2017 δικό σας (το οποίο ήρθε ταχυδρομικά χτες)
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Προ 12 ημερών παραλάβαμε την 60 / 28-6-2017 «απάντηση» της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας (ΕΠΣ), η οποία έκτοτε εμφαίνεται πως έχει κοινοποιηθεί σε σας, καθώς και στο γραφείο της κυρίας Γενικής σας Γραμματέως. Θεωρούμε ότι η εν λόγω απάντηση ήταν απαράδεκτη, κυρίως επειδή επιχειρεί να παραπλανήσει όχι μόνο την αρχαιολογική, αλλά και σύσσωμη την πολιτική ηγεσία, με το να «απαντά» σε μας για άσχετα ουσιαστικά με του 1956 / 19-6-2017 ζητήματα, τα οποία είχαμε θέσει υπόψη του ΥΠΠΟΑ.
Εν συντομία, την 19η Ιουνίου ε. έ. σας ενημερώναμε σχετικά με μια διαδικτυακή δημοσίευση της 22-5-2017 όσον αφορά ένα πολύ σημαντικό απολίθωμα σιαγώνας ανθρωποειδούς, που είχε «ανακαλυφθεί» στην Αττική κατά τη διάρκεια της διαβόητης γερμανικής κατοχής. Με το ίδιο έγγραφο είχαμε αιτηθεί να πληροφορηθούμε τί είχε κάνει μέχρι τότε το ΥΠΠΟΑ επί του θέματος, καθώς και το τί επρόκειτο να κάνει από δω και πέρα. Σημειωτέο πως η ως άνω ερώτησή μας έδινε την ευκαιρία στην ΕΠΣ, αν μη τι άλλο να διερευνήσει παραπέρα το ζήτημα.
Περιέργως, αντί η εν λόγω Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία να ανταπεξέλθει στα καθήκοντα της αρμοδιότητάς της, επέλεξε να εξαντλήσει την «απάντησή» της και μάλιστα σε λανθασμένη επιστημονικά βάση, ως προς το ζήτημα της ορθότητας ή μη της ονομασίας του απολιθώματος. Σε κάθε περίπτωση πάντως δεν ήταν αυτό το κύριο ζήτημα που είχε τεθεί επί τάπητος με την 1956 επιστολή μας. Έτσι, στο από 28-6-2017 έγγραφο της ΕΠΣ θα αναμενόταν να συμπεριλαμβάνονται απαντήσεις σε πολύ σημαντικότερα ερωτήματα όπως: Α) Πότε και πώς έλαβε γνώση το ΥΠΠΟΑ της από 22-5-2017 δημοσίευσης, καθώς και άλλων σχετικών άρθρων; Β) Κάτω από ποίες συνθήκες, σε ποίο ακριβώς σημείο και από ποίον είχε «ανακαλυφθεί» επί γερμανικής κατοχής το απολίθωμα του προαναφερόμενου ανθρωποειδούς; Γ) Ποία ήταν η τύχη και η διαδρομή που ακολούθησε η σιαγόνα αφότου «ανακαλύφθηκε»; Δ) Άραγε πού βρίσκεται το απολίθωμα σήμερα (μήπως στο Τύπινγκεν της Γερμανίας και σε αυτή την περίπτωση πως κατέληξε εκεί); Ε) Δεν είναι αξιοπερίεργο το ότι η δημοσίευση για τη σημασία του ευρήματος καθυστέρησε κατά 65 ολόκληρα έτη; ΣΤ) Έγινε κάποια παραπέρα προσπάθεια να εντοπιστούν ανάλογα απολιθώματα στην Αττική ή αλλού ανά την επικράτεια; Ζ) Τίθεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο ζήτημα διεκδίκησης και επιστροφής του απολιθώματος στην Ελλάδα;
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται επίσης ότι από πλευράς μας δεν θίξαμε ούτε καν το ζήτημα του επιστημονικού ατοπήματος στη δημοσίευση της 22-5-2017, το οποίο (ατόπημα) έγκειται στη μη παραπομπή της αντίστοιχης βιβλιογραφικής μας αναφοράς του 1976. Αξίζει εδώ να αναφερθεί επίσης ότι με αυτή τη βιβλιογραφική αναφορά αναδείχθηκε ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της ελληνικής ανθρωπολογικής επιστήμης. Προφανώς αυτό το ζήτημα είναι αφ’ εαυτού κατά πολύ σημαντικότερο από την ονοματοδοσία του απολιθώματος, αλλά το οποίο παραδόξως δεν φαίνεται να τράβηξε την προσοχή της ΕΠΣ (;!).
Θεωρούμε συνεπώς πειθαρχικά ελεγκτέο ως ύποπτο το γεγονός ότι μια κρατική Υπηρεσία εντεταλμένη να αναζητά στοιχεία της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, τελικά «περί άλλων (και μόνον) να τυρβάζει».
Σημειώνεται εξάλλου ότι οιεσδήποτε διαφορές έχουν υπάρξει σε σχέση π.χ. με το Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής ή / και αλλού, επηρεάζοντας ενδεχομένως την όποια απάντηση, μπροστά σε ένα τέτοιο εθνικής σημασίας ζήτημα, αυτές (οι διαφορές) θα έπρεπε να είχαν παραμεριστεί.
Κατόπιν των ανωτέρω ευελπιστούμε στη δική σας παρέμβαση ώστε το ΥΠΠΟΑ να κατορθώσει τουλάχιστον από τούδε και στο εξής να μεριμνήσει για τα παλαιοανθρωπολογικά πολιτισμικά αγαθά της χώρας μας. Με κάθε τιμή, ο Πρόεδρος της ΑΕΕ, Δ-ρ Άρης Ν.Πουλιανός