ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
Αθήνα 24
Ιουνίου 2016, αρ. πρωτ. 1941
Προς: Τη Γενική
Δ/νση
Αρχαιοτήτων
Κοιν: Α) Γρ.
Υπουργού (5520)
Β)
Πειθαρχικό
Συμβούλιο
Γ)
Δ/νση
Διοικητικού (208691)
Θέμα: Η σκανδαλώδης
«αξιοποίηση»
του σπηλαίου Ζωνιανών.
Αξιότιμοι
κυρίες και
κύριοι,
Ως γνωστό,
το Νοέμβριο
του 2007 η ΑΕΕ σε
διαδικτυακή
της ιστοσελίδα
(http://www.aee.gr/hellenic/1st%20month/07%20b/071101/Zoniana.htm), αναφέρθηκε
στο σκάνδαλο
«αξιοποίησης» του
σπηλαίου Ζωνιανών,
με τις εξής κυρίως
επισημάνσεις:
Το
1995 επιστήμονες
της Εφορείας
Παλαιοανθρωπολογίας
-
Σπηλαιολογίας
του Υπουργείου
Πολιτισμού, αποστέλλονται
στο σπήλαιο Σφεντόνης Ζωνιανών,
με σκοπό να
συντάξουν
μελέτη για την
αξιοποίησή του.
Τα μέλη της
επιστημονικής
ομάδας, αφού
πραγματοποίησαν
τοπογραφικά
σχέδια κατόψεων
και διατομών,
γεωλογικές
μελέτες,
χάραξη τουριστικών
διαδρομών, και ό,τι άλλο
χρειαζόταν από
σπηλαιολογικής
απόψεως, κατάρτισαν
πολυσέλιδη
βιβλιοδετημένη
μελέτη (υπ. αρ. 1501/6-9-1995),
η οποία
υποβλήθηκε στο
Κεντρικό
Αρχαιολογικό
Συμβούλιο (ΚΑΣ)
για την τελική
έγκριση. Εκεί η
μελέτη
απορρίφθηκε ως
μη πληρούσα
τις
προϋποθέσεις...
Το γεγονός σχολιάστηκε
καυστικότατα.
Χαρακτηριστικά
αναφέρθηκε ότι
δεν ήταν δυνατόν
να εξεταστεί
παρόμοια
μελέτη από το ΚΑΣ, μια και
δεν εκλήθησαν
οι σπηλαιολόγοι
να τοποθετηθούν,
τη στιγμή
μάλιστα που
κανένα μέλος
του Συμβουλίου
δεν είχε τα
ανάλογα
προσόντα ή
εξειδικευμένες
γνώσεις στο
αντικείμενο.
Αναπτύχθηκε
έτσι μια καχυποψία
που κατέληξε
σε εκτεταμένη
αδιαφορία, όσον
αφορά
παρόμοιους
χειρισμούς, ως μιας
ακόμα, νομικά
τουλάχιστον,
άστοχης
ενέργειας του ΥΠ.ΠΟ.
Παραδόξως
πως, η ίδια ακριβώς
μελέτη, λίγες
βδομάδες
αργότερα (αρ. πρωτ. 1764/ 17-10-1995), με
διαφορετικό μόνο
το εξώφυλλο
(ενός
ιδιωτικού
γραφείου
τεχνικών μελετών),
ξαναπέρασε από
το ΚΑΣ και τούτη
τη φορά
εγκρίθηκε
ομόφωνα...
Σημειώνεται
ότι η «νέα» μελέτη
εισάχθηκε στο εν
λόγω Συμβούλιο
εν κρυπτώ,
προφανώς για
να μην
αντιληφθεί
κανείς τίποτα.
Όμως, «έσπασε ο
διάολος το
πόδι του», το
γεγονός διέρρευσε,
καταγγέλθηκε
αρμοδίως, αλλά
μόνο κατόπιν
διετίας
διατάχθηκε Ένορκη
Διοικητική
Εξέταση με την
ΥΠΠΟ/ΔΙΟΙΚ/Α5/ ΠΜΥ/Ε 14ΠΜΥ/Ε 140/
27-2-1997 υπουργική
απόφαση.
Την ΕΔΕ
ανέλαβε ο τ. Διευθυντής
του ΥΠ.ΠΟ. κ.
Α. Κεραμύδας.
Πλήθος
επιστημόνων
κλήθηκαν να
καταθέσουν, οι
οποίοι επειδή
τόλμησαν να
πουν την αλήθεια,
λοιδορήθηκαν
στο έπακρο από
τους πρωταγωνιστές
του σκανδάλου. Παράλληλα
ο τ. Γενικός
Διευθυντής
Αρχαιοτήτων κ. Γιάννης
Τζεδάκις
δεν προσήλθε
ούτε καν να
καταθέσει,
παραγνωρίζοντας
έτσι την
ανακριτική
διαδικασία. Τελικά
το πόρισμα της Ε.Δ.Ε. ήταν
καταπέλτης για
όσους
μεθόδευσαν την
απάτη, αλλά στη
συνέχεια η
υπόθεση (όπως
και εκείνη του
σπηλαίου Αλιστράτης)
κουκουλώθηκε
δεόντως: «ούτε
γάτα, ούτε
ζημιά». Όχι μόνο
αυτό, αλλά οι
«αρμόδιοι» πρωτεργάτες
πήραν και
προαγωγή!
Αναπληρώτρια
προϊσταμένη
της Εφορείας
Παλαιοανθρωπολογίας
-
Σπηλαιολογίας,
σε αμφότερες
τις ανωτέρω περιπτώσεις
εισαγωγής στο ΚΑΣ διατελούσε
η κ. Βιβή
Βασιλοπούλου, η
οποία στη συνέχεια
προάγεται σε
προϊσταμένη
της Εφορείας
Παλαιοανθρωπολογίας
–
Σπηλαιολογίας,
ενώ λίγο
αργότερα της
ανατέθηκε η
διεύθυνση της
Εφορείας
Ανατολικής
Αττικής. Εκεί ως
γνωστό, στο κωπηλατοδρόμιο
του Μαραθώνα,
υπό εντονότατη
διεθνή
κατακραυγή, συντελέστηκε
μια από τις
μεγαλύτερες
καταστροφές
στη σύγχρονη
ιστορία των
ελληνικών
αρχαιοτήτων, που
είχε κατασκευαστεί
δήθεν για τις
«ανάγκες» των
Ολυμπιακών
Αγώνων. Υπενθυμίζεται
ότι υπήρχε,
μεταξύ άλλων, η
σημαντικότατη
εναλλακτική
πρόταση της Τ. Α.
Ιωαννίνων να
διοργανωθούν
οι αγώνες στην
τέλεια από
κάθε άποψη, και
πανέμορφη
λίμνη της
Ηπείρου, αλλά
εκεί τα
αντίστοιχα
έξοδα δεν θα
ανέρχονταν ούτε
στο 1/100.000... Στο
σημείο αυτό
αξίζει επίσης
να αναφερθεί
ότι σε όλες τις
προαναφερόμενες
περιπτώσεις (Ζωνιανών, Αλιστράτης,
Μαραθώνα)
«συμπτωματικά»
Υπουργός
Πολιτισμού ήταν
ο κ. Ε. Βενιζέλος.
Μετά την ανάληψη
της εξουσίας
από τη Ν.
Δημοκρατία, η κ.
Βασιλοπούλου
πήρε ακόμα μία
προαγωγή.
Κατέλαβε το
ανώτατο για
αρχαιολόγο
αξίωμα, εκείνο
του Γενικού Διευθυντή
Αρχαιοτήτων.
Δεν είναι
σκοπός του
παρόντος η
εξέταση του
υπαρκτού ή
ανύπαρκτου
αρχαιολογικού
της έργου. Τα
αμείλικτα όμως
ερωτήματα, που
προβάλλονται
προς πάσα
κατεύθυνση,
είναι: Τίνος
έργου
επιβράβευση
αποτελεί η
ανάρρηση σε επιτελικές
θέσεις, παρόμοιων
δημόσιων
λειτουργών;
Πώς είναι
δυνατόν τα
αντίστοιχα
υπηρεσιακά
συμβούλια να
μην πρόσεξαν καμμία ανομία;
Μήπως πάλι οι
σχετικοί
υπηρεσιακοί
φάκελοι,
ουδέποτε
έφτασαν
ενώπιον των αρμόδιων
μελών και
καταχωνιάστηκαν
μακρυά
από την «κοινή
θέα»; Γιατί διάφοροι
πολιτικοί
παράγοντες άφησαν
τα πράγματα να φτάσουν
μέχρι εδώ;
Άραγε υπάρχουν
στοιχεία από
τα οποία κάποιοι
φοβούνται
μήπως
αποκαλυφθούν
και άλλα σκάνδαλα;
Ενδέχεται να
προτιμώνται
για τις
ανώτατες
κρατικές
θέσεις «λειτουργοί»
που δεν λένε
ποτέ όχι, να
είναι δηλαδή αυτό
το υπέρτατο
προσόν τους;
Δίπλα
στις τόσες και
απανωτές
παρανομίες στα
Ζωνιανά,
άλλη μια
κραυγαλέα
υπόθεση. Αυτή
τη φορά όμως όχι
από κάποιους
μικρής
μόρφωσης
κατοίκους του
Ψηλορείτη,
αλλά το
χειρότερο, από
ύψιστους
ταγούς για την
προστασία της
πολιτισμικής μας
κληρονομιάς.
Για
πολλοστή φορά
επισημαίνεται
ότι το
ανυπέρβλητο
και
πρωτοποριακό
έργο της
επιστημονικής
αξιοποίησης
του σπηλαίου
Πετραλώνων
Χαλκιδικής,
από την
Ανθρωπολογική
Εταιρεία
Ελλάδος,
αναγνωρισμένο
και διεθνώς (π.χ.
3ο Πανευρωπαϊκό
Συνέδριο
Ανθρωπολογίας,
Πετράλωνα - 1982),
στοίχισε στο
ελληνικό
Δημόσιο μόνο 23
εκ. δραχμές, ενώ
το υπόλοιπο
και μεγαλύτερο
μέρος
καταβλήθηκε από
μέλη της ΑΕΕ.
Από το ποσό
αυτό, προφανώς
ούτε «μίζες»
περίσσεψαν να
μοιραστούν,
αλλά ούτε και
σκορπίστηκαν
για άχρηστους
σκοπούς, όπως
π.χ. με την κατασκευή
ενός δήθεν
«τουριστικού
μονοπατιού»
στο βουνό Κάλαυρος
(το 2006) ή ενός
«διαμορφωμένου
χώρου
στάθμευσης»
του Δήμου Τρίγλιας
Χαλκιδικής,
ύψους 180.000 και 900.000
ευρώ
αντίστοιχα,
πάντα υπό την
«υψηλή» έγκριση
του Υπουργείου
Πολιτισμού... Περιττό
επίσης να
αναφερθεί το
γιατί και το
πόσο δοκιμάζεται
η παραπέρα
προβολή της
υπέρτατης
επιστημονικής
αξίας του
σπηλαίου
Πετραλώνων,
όχι μόνο από
την παντελή
έλλειψη
χρηματοδότησης,
αλλά και τον
απηνή πόλεμο
εκ μέρους των
«κρατικών»
εμπλεκόμενων φορέων
εναντίον της
ΑΕΕ.
Με βάση τα ανωτέρω,
σας
παρακαλούμε να
μας ενημερώσετε,
εάν ενδεχομένως
διαφωνείτε σε
κάποιο σημείο. Εάν
όμως θεωρείτε
κι εσείς ότι αυτά
ισχύουν, αναφύεται
το ερώτημα κατά
πόσο παραπέμφθηκαν
οι πρωταίτιοι του
σκανδάλου στα
αρμόδια πειθαρχικά
όργανα τότε ή έστω
επίσης αργότερα;
Για το Δ. Σ.
της ΑΕΕ, ο
Πρόεδρος, Άρης
Ν. Πουλιανός