Άξιοι είναι, σκοτώστε τους

Του Κώστα Σταυρόπουλου, 19/06/2011 δημοσιεύθηκε στην «ΑΥΓΗ» (όπου όμως δεν απαντάται πλέον)

 

Άξιοι είναι, σκοτώστε τους κι αμέσως μετά στο ταμείο, να εισπράξουν τα λύτρα της ανδραγαθίας τους. Μακραίωνο παιχνίδι το είδος, από τα βάθη της ελληνικής μυθολογίας. Δεν μου κάνεις, θα σε μεταμορφώσω, θα σ' εξοντώσω, θα σ' εξορίσω. Βαθύ και πλούσιο το απώτατο παρελθόν, αλλά και το παρόν ακόμη φονικότερο. Ζούμε αυτόν τον καιρό μια εκδίκηση, με τη διοικητική αποβολή του γνωστού ανθρωπολόγου Άρη Πουλιανού απ' το Σπήλαιο των Πετραλώνων Χαλκιδικής. Ο Πουλιανός, πρόεδρος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος, διαδέχτηκε τιμητικά τον προηγηθέντα συνάδελφό του Κούμαρη και συνέχισε επί 40 χρόνια τις εμπνευσμένες και οικουμενικές έρευνες της ανθρωπολογίας και παλαιοανθρωπολογίας στο Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής. Σπούδασε βιολογία στην Αμερική και ανθρωπολογία στη Σοβιετική Ένωση και οι Ρώσοι τον εβράβευσαν για το βιβλίο του "Η καταγωγή των Ελλήνων". Το σημαντικό έργο του το παραδέχτηκε η διεθνής ανθρωπολογική επιστημονική κοινότητα. Στην Ελλάδα, αντίθετα, διώκεται ανηλεώς για τα 40 χρόνια της πρωτοποριακής του έρευνας και διώκεται με όχι νόμιμους τρόπους, αλλά με συκοφαντικούς κι αστήρικτους. Καίτοι έχει κερδίσει 35 δίκες από την κρατική βιομηχανία του είδους, τελευταία στιγμή της βιολογικής του απόσυρσης απέσπασε ο διώκτης του Ευάγγελος Βενιζέλος τη διοικητική αποβολή του και το ευχαριστήθηκε ενδεχομένως. Αυτό του 'μελλε του Άρη Πουλιανού να δει στα τελευταία χρόνια της ζωής του, αφού αποδείχτηκε άξιος, θα 'πρεπε η Πολιτεία να του φερθεί με αγνωμοσύνη.

Το ανδραγάθημα έχει την πηγή του απ' τη μακρόχρονη και μόνιμη φάρμα του Λαμπρακιστάν. Ο Πουλιανός έδρασε απ' τα σημεία οράσεως της ατομικής πρωτοβουλίας και δεν συνεμορφώθη με τις υποδείξεις της κρατικής και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, γι' αυτό και πλήρωσε το τίμημα. Από τον νου και απ' το ιερό πείσμα του αντιστάθηκε σε κάθε μορφή κοινωνικής τυραννίας κι απ' αυτό το ιερό πείσμα προέκυψε ένα καινούργιο ελληνικό έργο μετά από 25 αιώνες. Αυτό το μέγεθος κι αυτό το έργο εξορίζει κι εκδικείται με την υπογραφή του ο Ευάγγελος Βενιζέλος από το Σπήλαιο Πετραλώνων.

Όμως η ιστορία και η ζωή, αδυσώπητα μεγέθη και τα δύο, θα καταχωρίσουν ψύχραιμα ως διαχρονικό έργο του Άρη Πουλιανού και τη διοικητική αποβολή του από την πολιτεία, η οποία θα ξεχαστεί σε ελάχιστο χρόνο.

Έχω παρακολουθήσει πολλά χρόνια από κοντά τις πρωτοποριακές ανθρωπολογικές έρευνες του Πουλιανού και γι' αυτό μιλάω με αυτοπεποίθηση για τη μεγάλη προσφορά του στην ελληνική και την παγκόσμια ανθρωπολογία. Αλλά θα δηλώσω αναρμόδιος να πω περισσότερα στο σημερινό κείμενό μου, αφού εγώ τεχνοκριτικός και ιστορικός της τέχνης είμαι. Όμως έχω την ανάγκη, τέλος, να πω ανεπιφύλαχτα κλείνοντας ότι ο Πουλιανός μετά τον θάνατό του θα ζει διαχρονικά, εγκώμιο δέησης στο επιστημονικό μέγεθος του HOMO HUMANUS.

Πληροφορηθήκαμε παράλληλα πως μαζί με τον Άρη Πουλιανό καλείται να πληρώσει το μάρμαρο κι ο μεγάλος των Ελλήνων αυθεντικός λαϊκός εικαστικός καλλιτέχνης (ζωγράφος) Χρήστος Καγκαράς του Ηλία. Δεν θέλω να πιστέψω πως η είδηση είναι αληθινή, πως στις προθέσεις των καινούργιων που αντικατέστησαν τον Άρη Πουλιανό είναι να σκεπάσουν με ασβέστη τις τοιχογραφίες του Καγκαρά.

Θα το επαναλάβω ότι αυτό δεν μπορώ να το πιστέψω κι εύχομαι η πληροφορία να είναι είδηση αρβύλας. Όμως παρ' όλα αυτά θέλω να πληροφορήσω, ως αρμόδιος τεχνοκριτικός του γραπτού εικαστικού λόγου των μορφών, ποιος είναι ο Χρήστος Καγκαράς. Είναι ένας απ' τους 6 επώνυμους αυθεντικούς Έλληνες λαϊκούς εικαστικούς καλλιτέχνες στα (τελευταία) 80 χρόνια διαδρομής του νεοελληνικού έθνους. Πρώτος είναι ο Παναγιώτης ή Δημήτρης Ζωγράφος, ζωγράφος του στρατηγού Μακρυγιάννη. Δεύτερος ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ του Τεριάντ και των φίλων του Κίτσου Μακρή και Γουναρόπουλου. Τον τρίτο, τον Σταμάτη Λαζάρου, ανακάλυψε ο Δημήτρης Πικιώνης. Ο τέταρτος κι ο πέμπτος είναι ο Ανωγιανός Αλκιβιάδης Σκουλάς και ο Κύπριος Κώστας Αργυρού. Ο έκτος είναι ο Χρήστος Καγκαράς, εύρημα κι όχι εφεύρημα του Ελληνογάλλου Κριστιάν Ζερβός που αυτός έφερε στην επιφάνεια μαζί με τον ζωγράφο Γκωγκέν τον Γάλλο ναϊφ ζωγράφο Ανρί Ρουσσώ. Ο Κριστιάν Ζερβός επιπροσθέτως, όλοι το γνωρίζουμε πως, σαν τεχνοκριτικός, αισθητικός, ιστορικός τέχνης κι εκδότης πολύτιμων βιβλίων τέχνης, ήταν πλοηγός της μοντέρνας τέχνης για 50 χρόνια στο Παρίσι.

Στην Ελλάδα συνεργάστηκε, για το άξιο εύρημά του, Χρήστο Καγκαρά, με τον αρχιτέκτονα Πάνο Τζελέπη, τον Αλέκο Κοντόπουλο, τη Βάσω Κατράκη, τον τεχνοκριτικό Πάνο Καραβία, τον σκηνοθέτη κινηματογράφου και ποιητή Χρήστο Θεοδωρόπουλο, τον λογοτέχνη Μιχάλη Σταφυλά και τον γράφοντα. Κριτική αποτίμηση στο έργο του έκαναν ο Γιώργος Πετρής, η Μαρία Κοτζαμάνη, η Αθηνά Σχινά κι άλλοι ακόμη.

Ειπώθηκε ότι αυτές οι τοιχογραφίες δεν καλύπτουν τις αισθητικές προδιαγραφές του έργου τέχνης. Άξιο περιέργειας το αφελές κακούργημα! Και αντιδρώ έτσι σ' αυτό γιατί και οι 6 προαναφερόμενοι λαϊκοί εικαστικοί καλλιτέχνες είναι γνήσια τέκνα του μεταβυζαντινού ελληνικού λαϊκού πολιτισμού κι ο εικαστικός τους λόγος είναι ισότιμος με τον λόγο της ελληνικής δημοτικής ποίησης.

Ο Καγκαράς έχει ήδη αναγνωριστεί από την ελληνική και διεθνή κριτική και το έργο του φτάνει σε αριθμό παραγωγής γύρω στις 7.000. Είναι δυνατόν λοιπόν να σκεπαστούν αλόγιστα αυτές οι τοιχογραφίες;

Θα σας πληροφορήσω για κάτι ακόμη, πως κι άλλη φορά απείλησαν να σκεπάσουν με ασβέστη αυτές τις τοιχογραφίες κι ευτυχώς που βρήκα προσωπικά την υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη κι απέτρεψε κάθε ιδέα για κάτι τέτοιο. Το ίδιο θα ήθελα να κάνω και σήμερα και σύντομα μάλιστα, να κατατοπίσω τον καινούργιο υπουργό Πολιτισμού, κ. Παύλο Γερουλάνο, προκειμένου να συνετίσει και ν' αποτρέψει την τυχόν ασβέστωση των τοιχογραφιών του Καγκαρά στα Πετράλωνα. Αναφέρομαι σ' αυτό 12 παρά 5 για να προλάβω, προς Θεού, μια τέτοια απονενοημένη πράξη. Αλλά κάνω και την πρόταση εγώ και τα 9 παιδιά του Χρήστου Kαγκαρά ν' αποτοιχίσουμε τις τοιχογραφίες του με δικά μας έξοδα για να λήξει το θέμα της πιθανής βαρβαρότητας ασβεστώματος, στη στιγμή κυριαρχίας του ηλεκτρονικού τεχνολογικού ολοκληρωτισμού, καινούργια Ιερά Εξέταση.

Κύριε υπουργέ, ο πρώτος λόγος σε σας, ν' αποτρέψετε κάθε δυσάρεστη απόφαση που φωλιάζει στο μυαλό μερικών ανεγκέφαλων αρμοδίων, που θέλουν να κρίνουν και τον Κριστιάν Ζερβός ακόμη, όπως ο θεολόγος Χρ. Ντάρλας, προϊστάμενος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Θεσσαλονίκης, κι άλλοι ακόμη.

 

ΥΓ: Η απόφαση διοικητικής αποβολής επεδόθη στις 18.3.11 με αριθ. 1-8/2639/40 από τους δικ. επιμελητές κ. Ασημακόπουλο και Ελένη Ανδρεάδη

 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ