ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΕΦΕΤΩΝ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αριθμ. πρωτ. 2552/2009

Προς

Τον κ. Εισαγγελέα Πρωτοδικών

Θεσσαλονίκης

Επιστρέφουμε τη δικογραφία την οποία μας υποβάλλατε με την υπ’ αριθμό πρωτοκόλλου Α08/8809 αναφορά σας, καθ’ όσον εγκρίνουμε την ενέργειά σας να τη θέσετε στο αρχείο, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 43 παρ. Κ.Π.Δ., όπως αντικ. με το άρθρο 4 παρ. 2 Ν.1653/86.

Θεσσαλονίκη 16/9/2009

Ο Εισαγγελέας Εφετών

Ηλίας Σεφερίδης

Αντεισαγγελέας Εφετών

ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Α08/8809 25-06-2009

Προς τον κ. Εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης

Υποβάλλουμε την υπό στοιχεία ΑΒΜ Α08/8809 ποινική δικογραφία, σχηματισθείσα βάσει της υπ’ αρ. πρωτ. 2559/29.10.2008 μηνυτήριας αναφοράς της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδος του Υπουργείου Πολιτισμού, δια της οποίας καταγγέλλεται ότι οι Νικόλαος Πουλιανός του Αριστείδη και της Δάφνης, κάτοικος Αθηνών και Αριστείδης Πουλιανός του Νικολάου, κάτοικος Πετραλώνων Χαλκιδικής διενεργούν παρανόμως ανασκαφές στο σπήλαιο Πετραλώνων που έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος με την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ16/5680/31.1.1983 σε συνδ. με την Υ.Α. 34593/1108/23.6.1983 και εκθέτουμε τα κάτωθι: Βάσει της από 8.4.1981 εγγράφου συμφωνίας δια καταρτίσεις ιδιωτικού συμφωνητικού, ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού παραχώρησε στο εδρεύον στην Αθήνα, επί της οδού Δαφνομήλη 7, σωματείο υπό την επωνυμία «Ανθρωπολογική Εταιρία της Ελλάδος», έκταση 184.742 τ.μ. στην περιφέρεια της κοινότητας Πετραλώνων Χαλκιδικής, ανήκουσας στην κυριότητά του, εντός των ορίων της οποίας βρίσκεται το Σπήλαιο Πετραλώνων, κατά τη χρήση αυτής και μόνο, υποχρεουμένης της εταιρίας στη φύλαξη, συντήρηση και διαχείριση του χώρου, επί του οποίου είχε ενεργήσει ενωρίτερον, ανασκαφές και έρευνες αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Μετά πάροδο περίπου δύο ετών από της παραχωρήσεως, ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού κατήγγειλε την καταρτισθείσα σύμβαση παραχωρήσεως με την υπ’ αρ. πρωτ. 514543/13.5.1983 έγγραφη καταγγελία του που όμως κρίθηκε αμετακλήτως ως άκυρη δυνάμει της υπ’ αρ. 1632/1995 αποφάσεως του Άρειου Πάγου, που επικύρωσε την υπ’ αρ. 469/1994 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, δυνάμει της οποίας είχε απορριφθεί η έφεση του οργανισμού και --- της υπ’ αρ.7307/1989 αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, που είχε κρίνει ομοίως. Οι επακολουθήσασες ένδικες προσπάθειες του ΕΟΤ και του υπέρ αυτού προσθέτως παρεμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου, δια της εγέρσεως των υπ’ αρ. καταθ. 5415/1994 και της υπ’ αρ. καταθ. 7160/1994 προσθέτου παρεμβάσεως, για την επανάκτηση της κατοχής του παραχωρηθέντος χώρου δεν τελεσφόρησαν εκ νομικών πλέον, λόγων, εξ αιτίας προκλήσεως δεδικασμένων (σχετ. η υπ’ αρ. 8507/1996 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, επικυρωθείσα δυνάμει της υπ’ αρ.3798/1997 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών).

Η εγκυρότητα της προρρηθείσης συμβάσεως απετέλεσε κρισιμότατο στοιχείο, το οποίο μετ’ επιτάσεως επικαλέσθηκε η κατέχουσα το χώρο εταιρία, προκειμένου να επιτύχει την ακύρωση αποφάσεων του ΥΠ.ΠΟ., δια των οποίων απαγορεύονταν σε αυτή, στον Αριστείδη Πουλιανό και εις πάντα τρίτο η διενέργεια ερευνών ανασκαφών καθώς επίσης η εκπόνηση μελετών στο χώρο του σπηλαίου Πετραλώνων. Ειδικότερα δια των υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α3/12629/208/16.5.1997 και ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α3/23704/343/19.5.1997 αποφάσεων του Υπουργού Πολιτισμού, απαγορεύθηκε στην προρρηθείσα εταιρία η προπεριγραφείσα δραστηριότητα, πλην όμως δυνάμει της υπ’ αρ. 705/1997 αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας ανεστάλλη η εκτέλεσή τους και ακολούθως, δυνάμει της υπ’ αρ. 2129/1998 αποφάσεως του ιδίου Δικαστηρίου ακυρώθηκαν τούτες, κατόπιν παραδοχής της κατατεθείσης υπό της εταιρίας αιτήσεως ακυρώσεώς του. Αναλόγως, δυνάμει της υπ’ αρ. 1103/1999 αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκαν ως μη νόμιμες οι υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α3/Φ61/35832/483/17.7.96 και υπ’ αρ.18/4.5.1996 του Υπουργού Πολιτισμού και Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (για την ακρίβεια, πράξη συνεδριάσεως) αντιστοίχως δια των οποίων είχε απορριφθεί το αίτημα του σωματείου «Ανθρωπολογική Εταιρία Ελλάδος» για τη χορήγηση άδειας ανασκαφών.

Πέρα των ανωτέρω, η ανώνυμη εταιρία «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα», που υπεισήλθε στη θέση του ΕΟΤ, βάσει του άρθρου 13ν. 2826/1998, όπως αντικατ. από το άρθρο 9 παρ. 6 ν.2837/2000, υποχρεώθηκε δυνάμει της υπ’ αρ. 2549/06 αποφάσεως του Εφετείου Θεσσαλονίκης να καταβάλλει προς την περι ης ο λόγος «Ανθρωπολογικής Εταιρίας Ελλάδος» χρηματικό ποσό 72.833,67 Ευρώ, λόγω δαπανών στις όποτε υπεβλήθη για τη μισθοδοσία του προσωπικού που απασχολείτο στις εγκαταστάσεις και για δαπάνες λειτουργίας του σπηλαίου των Πετραλώνων που εβάρυναν, μετά την επανεγκατάσταση του κατά το έτος 1997 στο χώρο (21.6.1997), την εταιρία «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα».

Επιπροσθέτως, δυνάμει της υπ’ αρ. 2812/2007 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, υποχρεώθηκαν οι Κωνστ. Παπαδόπουλος και Απόστολος Χατζαρίδης να καταβάλλουν στον πρόεδρο του σωματείου Νικόλαο Πουλιανό χρηματικό ποσό 3000 Ευρώ έκαστος ως αποζημίωση λόγω αδικοπρακτικής εις βάρος αυτού συμπεριφοράς, επιδειχθείσης δια της από 25.5.05 καταγγελία τους προς το Υπουργείο Πολιτισμού και την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας Βορείου Ελλάδας, ένθα ισχυρίζοντο ότι επέτρεψε τη διενέργεια παρανόμων ανασκαφών από τρίτους καθώς επίσης τη λειτουργία εργαστηρίων εντός του σπηλαίου. Βεβαίως, η αναφορά των υποχρεωθέντων σε αποζημίωση υπαλλήλων δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που εγείρει ή προκαλεί επιφυλάξεις σχετικά με τη διαχείριση του μνημείου από το σωματείο. Σχετικές επισημάνσεις έχουν ήδη διατυπωθεί προ δεκαετίας, δια του υπ’ αρ. πρωτ. 539/6.4.1999 εγγράφου της Εφορείας Παλαιοντολογίας και Σπηλαιολογίας, όπου γίνεται λόγος περί αδυναμίας ελέγχου εξ’ αιτίας της διαμορφωθείσης καταστάσεως (πρβλ. πάντως της από 9.6.05 και 11.7.05 εκθέσεως αυτοψίας, κατά τις οποίες δεν διαπιστώθηκε ανασκαφική δραστηριότητα πλην όμως είναι αδύνατη η σύγκριση της παλιότερης με την υπάρχουσα κατάσταση ελλείψει ανασκαφικών ημερολογίων). Τονίζεται δε ότι η ίδια η σύμβαση παραχώρησης ανέθετε την εποπτεία των εργασιών στον ΕΟΤ. Ως προελέχθη ο παραπάνω οργανισμός (ΕΟΤ), απέδωσε στο Υπουργείο Πολιτισμού τη χρήση του σπηλαίου και των εγκαταστάσεων, δυνάμει της υπ’ αρ. Κ.Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Α1/Φ45/15813/948/2.4.1998, το οποίο, ακολούθως, δυνάμει του υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΑΠΑΛΛ/Φ01/-8/2639/40/16.1.04 πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής του σωματείου από το χώρο, επεδίωξε την απόδοση του χώρου, ως δημοσίας εκτάσεως. Εν τούτοις το προρρηθέν σωματείο εξακολουθεί να κατέχει το χώρο διότι επί της από 21.1.04 αιτήσεως ακυρώσεως της παραπάνω απόφασης που κατέθεσε ενώπιον του Συμβουλίου Της Επικρατείας, επί της οποίας εισέτι δεν έχει εκδοθεί απόφαση, κατέθεσε αίτηση αναστολής της εκτελέσεώς της, καθώς επίσης αίτημα προσωρινής διαταγής περί αυτής, που έγινε δεκτό δυνάμει σχετικής διατάξεως (βλ. φ/α)

Επομένως, τυχόν διενεργούμενες ανασκαφές δεν πραγματοποιούνται παρανόμως, κατά παράβαση του άρθρου 61ν 3028/2002, διότι η παρουσία στο χώρο του σπηλαίου Πετραλώνων των εκπροσώπων του σωματείου και των υπ’ αυτού απασχολουμένων προσώπων βασίζεται στην προρρηθείσα προσωρινή διαταγή, όχι όμως και στην από του έτους 1981 σύμβαση παραχωρήσεως, διότι συμφώνως προς το άρθρο 1^ον. 3207/2003 αυτή ελύθη δια της εκδόσεως του πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής.

Βεβαίως, δεν παροράται ότι η μακροχρόνια αντιδικία ανάμεσα στο σωματείο και το Ελληνικό Δημόσιο ασφαλώς θα είχε αποφευχθεί εάν ο ΕΟΤ κατά το έτος 1981 δεν παραχωρούσε, και μάλιστα με ιδιωτικό συμφωνητικό, τη χρήση του σπηλαίου και των εγκαταστάσεων (συμπεριλαμβανομένου και του αναψυκτηρίου!) σε αυτό, ωσάν να μην υπήρχαν ικανοί δημόσιοι φορείς προκειμένου να συνεχίσουν τις ήδη ενεργηθείσες από την Ανθρωπολογική Εταιρία, και ασφαλώς σε συνεργασία μαζί της, έρευνες. Ομοίως αξιοπρόσεκτη είναι η καθυστερημένη, μόλις στις 16.1.04, έκδοση του πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής καίτοι τούτο ήταν δυνατόν από τις 2.4.1998 προκειμένου να δυνηθεί, επιτέλους, το Ελληνικό Κράτος να εξουσιάσει και, εν πάση περιπτώσει, να έχει λόγο ως προς τη χρήση δημοσίας εκτάσεως καθώς επίσης προκειμένου να καταστεί δυνατή η διενέργεια ερευνών συμφώνως προς το π.δ. 941/1977, την ΥΑ 34593/1108/1983, το άρθρο 2 παρα ν3028/02 και το άρθρο 49 του πδ 191/03.

Ακόμα και αυτή η μηνυτήρια αναφορά υπεβλήθη με καθυστέρηση τεσσάρων (4) ετών, καθότι βασίζεται επί μαρτυριών των υπαλλήλων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Χαντζαρίδη και Παπαδόπουλου περί εργασιών σε μη εργάσιμες ώρες, καίτοι ο συντάκτης αυτής Αν. Ντάρλας θεωρεί ότι δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί τούτο εκ των υστέρων (3^η σελ. της μηνύσεως). Ακολούθως δια της από 15.12.08 ενόρκων καταθέσεώς του σε ουδεμία διευκρίνιση προβαίνει, αρκούμενος κατά παράβαση των οικονομικών όρων, στην κατάθεση υπομνήματος.

Συμφώνως προς τα προεκτεθέντα σας γνωρίζουμε, προς έγκρισιν των ενεργειών μας, ότι δεν ασκήσαμε ποινική δίωξη, αλλά θέσαμε την υποβληθείσα μαρτυρία αναφορά στο αρχείο, κατ’ άρθρον 43 παρ. 2Κ, ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη.

Μετά τιμής

Νικόλαος Δεληδήμος

Αντεισαγγελεύς Πρωτοδικών