ΑΡΙΘΜΟΣ
2812 / 2007
ΤΟ ΕΦΕΤΕΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ
Α'
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ
από τους
Δικαστές
Βασίλειο Τσιότρα,
Πρόεδρο
Εφετών,
Γεώργιο
Ακριβό,
Εισηγητή,
Νικόλαο Τσάκο,
Εφέτες και τη
Γραμματέα
Σοφία Αρτοπούλου.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια
στο ακροατήριό
του στις 19
Οκτωβρίου 2007, για
να δικάσει την
υπόθεση
μεταξύ:
ΤΟΥ
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ -
ΕΝΑΓΟΝΤΟΣ : Νικολάου Πουλιανού
του Αριστείδη,
κατοίκου
Αθηνών, οδός Δαφνομήλη
αριθμ. 5, που
εκπροσωπήθηκε
από τον
πληρεξούσιο
δικηγόρο του
Νικόλαο Τρίπλη
(AM 640, Δ.Σ. Θεσ/νίκης)
βάσει δηλώσεως
του άρθρου 242 παρ.
2 Κ.Πολ.Δ.
ΤΩΝ
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ -
ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ : 1) Κωνσταντίνου
Παπαδόπουλου
του Χρήστου
και 2) Αποστόλου Χαντζαρίδη
του Φιλίππου,
κατοίκων
Πετραλώνων
Χαλκιδικής, που
εκπροσωπήθηκαν
από τον
πληρεξούσιο
δικηγόρο τους
Δημήτριο Μπακρατσά
(Δ. Σ. Πολυγύρου)
βάσει δηλώσεως
του άρθρου 242 παρ.2
Κ. Πολ.Δ.
Ο
ενάγων με
αγωγή του κατά
των εναγομένων
προς το Μονομελές
Πρωτοδικείο
Θεσσαλονίκης (αριθμ. εκθ.
καταθ. 43091/31-10-2005) ζήτησε ό,τι
αναφέρει σ’
αυτήν. Το
Δικαστήριο
εξέδωσε την με
αριθμό 27083/2006 απόφασή του με
την οποία
απέρριψε την αγωγή.
Κατά της
απόφασης αυτής
παραπονείται ο
ενάγων και ήδη εκκαλών
με την έφεσή
του (αριθμ. εκθ. κατάθεσης
3424/6-9-2006).
Κατά
τη συζήτηση
της υπόθεσης
και κατά την
εκφώνησή της
από το σχετικό
πινάκιο στη
σειρά της, οι
πληρεξούσιοι
δικηγόροι των
διαδίκων δεν
παραστάθηκαν
στο ακροατήριο,
αλλά κατέθεσαν
μονομερείς
δηλώσεις
σύμφωνα με τη
διάταξη του
άρθρου 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ., όπως
τροπ. με το
άρθρο 2 Ν. 1649/86 και προκατέθεσαν
προτάσεις.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ
ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ
ΝΟΜΟ
Η υπό
κρίση υπ'
αριθμό 3424/6-9-06 έφεση
του ενάγοντα Νικ.
Πουλιανού κατά
της υπ' αριθ. 27083/06
αποφάσεως του
Μονομελούς
Πρωτοδικείου Θεσ/νίκης
(τακτική
διαδικασία),
ασκήθηκε
νόμιμα και εμπρόθεσμα.
Πρέπει επομένως
να γίνει
τυπικά δεκτή
και να
ερευνηθούν περαιτέρω
κατ' ουσία οι
λόγοι της (ΚΠολΔ
533 παρ.1).
Ο
ενάγων, με την
αριθ. 43091/95 αγωγή
του κατά των
εναγομένων
Κων. Παπαδόπουλου
και Αποστόλου Χαντζαρίδη,
ισχυρίζονταν
ότι οι τελευταίοι,
υπάλληλοι του
υπουργείου
Πολιτισμού
(αρχαιοφύλακες),
από κοινού
συνέταξαν και
απέστειλαν στις
25-5-05 γραπτή
καταγγελία
προς το Υπουργείο Πολιτισμού και
την Εφορία Παλαιοανθρωπολογίας
-
Σπηλαιολογίας
Βορείου
Ελλάδας, ότι
αυτός (ενάγων),
ως πρόεδρος
της ανθρωπολογικής
εταιρίας,
ανεχόταν τη
διενέργεια
παράνομων
ανασκαφών από
τρίτους και
παρίστατο κατά
την διενέργεια
αυτών, ενώ
επέτρεψε την
παράνομη
λειτουργία των
εργαστηρίων
στο σπήλαιο
Πετραλώνων
Χαλκιδικής, ότι
το περιεχόμενο
της επιστολής
τους αυτής
ήταν εν γνώσει
των εναγομένων
ψευδές και οι
τελευταίοι
ενήργησαν δολίως
με σκοπό να
βλάψουν την
τιμή και
υπόληψή του (ενάγοντος)
και ότι από την
παραπάνω
παράνομη συμπεριφορά
των εναγομένων
προσεβλήθη η
προσωπικότητα,
η τιμή και
υπόληψή του
και ζητούσε να
υποχρεωθεί ο καθένας
από τους εναγομένους
να του
καταβάλει ως
χρηματική του
ικανοποίηση
για την
αποκατάσταση
της ηθικής του
βλάβης, το ποσό
που αναφέρει
στην αγωγή του.
Επί της αγωγής
αυτής,
εκδόθηκε η
εκκαλουμένη
απόφαση, η οποία
απέρριψε την
αγωγή, λόγω
αοριστίας ως
προς την κατά
τόπο
αρμοδιότητα
του
δικαστηρίου
(πρωτοβάθμιου).
Κατά της
αποφάσεως
αυτής, παραπονείται
ήδη ο ενάγων με
την υπό κρίση
έφεση του για
κακή εκτίμηση
του δικογράφου
της αγωγής και
μη ορθή εφαρμογή
του νόμου και
ζητά την
εξαφάνιση της
εκκαλουμένης
αποφάσεως και
την εκ νέου
εξέταση της
υποθέσεως, με
σκοπό την
αποδοχή της
αγωγής. Οι
πρώην
κοινότητες και
ήδη δημοτικά διαμερίσματα
Δουμπιών, Ν.
Καλλικράτειας
και
Πετραλώνων,
ανήκουν μεν γεωγραφικά
και διοικητικά
στον νομό
Χαλκιδικής, υπάγονται
όμως κατά δωσιδικία
στην κατά τόπο αρμοδιότητα
του
Ειρηνοδικείου Βασιλικών,
που είναι
Ειρηνοδικείο
των
δικαστηρίων
της Θεσ/νίκης
και συνεπώς η
κατά τόπο αρμοδιότητα
αυτών, είναι
αυτή των
δικαστηρίων
της Θεσ/νίκης.
Συνεπώς, η υπό
κρίση αγωγή,
που στρέφεται
κατά των
εναγομένων που
προαναφέρθηκαν,
που και οι δύο
είναι κάτοικοι
Πετραλώνων
Χαλκιδικής,
υπάγεται στην
αρμοδιότητα
των
δικαστηρίων
της Θεσ/νίκης,
σύμφωνα με τα
παραπάνω.
Συνεπώς, το
πρωτοβάθμιο
δικαστήριο,
που με την
εκκαλουμένη
απόφασή του
έκρινε ότι
κατά τόπο
αρμόδιο είναι
το Μονομελές Πρωτοδικείο
Χαλκιδικής και
απέρριψε την
αγωγή ως
αόριστη,
επειδή σ' αυτήν δεν
περιέχονταν στοιχεία
που να
δικαιολογούν την
άσκηση της αγωγής
στα δικαστήρια
της Θεσ/νίκης,
ως κατά τόπο
αρμόδια, έσφαλε
ως προς την εκτίμηση
του δικογράφου
της αγωγής και
την ορθή
εφαρμογή του
νόμου και ο σχετικός
λόγος της
εφέσεως,
πρέπει να
γίνει δεκτός ως
και κατ' ουσία
βάσιμος, καθώς και
η έφεση στο
σύνολό της, να
εξαφανισθεί η
εκκαλουμένη
απόφαση και να
κρατηθεί η
υπόθεση στο
δικαστήριο
αυτό.
Με
την υπό κρίση
αγωγή, ο ενάγων
ισχυρίζονταν
ότι οι
εναγόμενοι
ενεργούντες με
δόλο από
κοινού,
προσέβαλαν την
προσωπικότητα,
τιμή και
υπόληψή του,
κατά τα
ειδικότερα
εκτιθεμένα
ανωτέρω, και
ζητούσε να
υποχρεωθεί ο
κάθε
εναγόμενος, να
του καταβάλλει
το ποσό των 15.000
ευρώ (όπως το
ποσό αυτό
παραδεκτά
περιορίστηκε,
με δήλωση του
πληρεξουσίου
δικηγόρου του
στο ακροατήριο
του
πρωτοβάθμιου
δικαστηρίου),
με τον νόμιμο
τόκο από την
επίδοση της
αγωγής και με
προσωπική τους
κράτηση. Η
αγωγή, είναι
νόμιμη,
στηριζόμενη
στα άρθρα 57 παρ. 2, 59,
932, 176, 1047παρ.1 περ.
β' Κ. Πολ.Δ.
και πρέπει να
εξεταστεί
περαιτέρω κατ' ουσίαν. Οι
εναγόμενοι,
παραδεκτά με
τις προτάσεις
τους, αφού δεν
παρέστησαν
κατά την
συζήτηση της
υποθέσεως στο
πρωτοβάθμιο
δικαστήριο,
αλλά και η
εκκαλουμένη
απόφαση του
τελευταίου
εξαφανίστηκε,
αρνήθηκαν την αγωγή,
προέβαλαν δε
επικουρικά την
ένσταση, ότι στην
πράξη τους
αυτή, που
αναφέρεται
στην αγωγή και
παραπάνω,
προέβησαν στα
πλαίσια των
νόμιμων καθηκόντων
τους από δεδικαιολογημένο
ενδιαφέρον για
την διαφύλαξη
(προστασία) των
δικαιωμάτων
της υπηρεσίας
τους. Η ένσταση
αυτή είναι
νόμιμη,
στηριζόμενη
στο άρθρο 367 παρ.
γ' του Π.Κ.
(αναλογικό
εφαρμοζόμενο
και στις
αστικές δίκες) και
πρέπει να
εξεταστεί
περαιτέρω κατ'
ουσία.
Από την
κατάθεση του
μάρτυρα του
ενάγοντα -
οι εναγόμενοι
δεν εξέτασαν
μάρτυρες, ούτε
στο πρωτοβάθμιο
δικαστήριο στο
οποίο δεν παρέστησαν,
ούτε στο
δικαστήριο
αυτό - που
εξετάστηκε στο
ακροατήριο του
πρωτοβάθμιου
δικαστηρίου
και περιέχεται
στα ταυτάριθμα
με την
εκκαλουμένη
απόφαση
πρακτικά δημόσιας
συνεδριάσεως
αυτού, όλα τα
έγγραφα που προσκομίζονται
νόμιμα με
επίκληση από
τους διαδίκους
και τα
διδάγματα της
κοινής πείρας,
που λαμβάνονται
υπόψη
αυτεπαγγέλτως
από το
δικαστήριο (Κ.Πολ.Δ. 336παρ.1),
αποδείχθηκαν
τα εξής: Ο ενάγων
είναι
υπάλληλος με
οργανική θέση
στο Υπουργείο Πολιτισμού
και επίκουρος καθηγητής
του
Πανεπιστημίου
Αιγαίου. Είναι
επίσης
πρόεδρος της Ανθρωπολογικής
Εταιρίας
Ελλάδος Ν.Π.Ι.Δ.,
το οποίο με
σύμβαση με τον EOT και
στην συνέχεια
με την ΑΕ
τουριστικών
ακινήτων, έχει
αναλάβει την
φύλαξη,
συντήρηση και
διαχείριση του
αρχαιολογικού
χώρου του
σπηλαίου των
Πετραλώνων
Χαλκιδικής. Οι
εναγόμενοι
είναι επίσης
υπάλληλοι του Υπουργείου
Πολιτισμού
(αρχαιοφύλακες),
ο μεν πρώτος
έχει την
φύλαξη του
αρχαιολογικού
χώρου της
Ολύνθου
Χαλκιδικής, ο
δε δεύτερος
την ευθύνη
φύλαξης του
αρχαιολογικού
χώρου του
σπηλαίου των
Πετραλώνων
Χαλκιδικής.
Μεταξύ των
καθηκόντων των
τελευταίων
είναι και να
προβαίνουν σε
έλεγχο του
σπηλαίου
Πετραλώνων για
να
προλαβαίνουν
παράνομες
ανασκαφές (βλ.
προσκομιζόμενο
υπ' αριθ. 4125/4-5-2000
έγγραφο της
ΙΣΤ' Εφορίας
Προϊστορικών
και Κλασσικών
αρχαιοτήτων). Η
ΑΕΕ, της οποίας
πρόεδρος είναι
ο ενάγων,
διαδεχόμενος
τον πατέρα του Αριστ.
Πουλιανό,
διαχειρίζεται
τον
αρχαιολογικό
χώρο του
σπηλαίου των
Πετραλώνων,
σύμφωνα με τις
παραπάνω
συμβάσεις.
Μεταξύ των
προέδρων της
ΑΕΕ και του Υπουργείου Πολιτισμού,
υπάρχει
προφανής λόγω
σύγχυσης
αρμοδιοτήτων,
μία μακροχρόνια
διαμάχη, η
αιτία και οι
λεπτομέρειες
της οποίας δεν
ενδιαφέρουν το
δικαστήριο
αυτό. Στην διαμάχη
αυτή, τα
τελευταία
χρόνια
ενεπλάκησαν ο
ενάγων και οι
εναγόμενοι. Στα
πλαίσια της
διαμάχης
αυτής, οι
εναγόμενοι στις
27-5-2005 συνέταξαν
και υπέγραψαν μία
έγγραφη
καταγγελία σε
βάρος του
ενάγοντα, την
οποία και
υπέβαλαν στην
Εφορία
Παλαιοανθρωπολογίας
-
Σπηλαιολογίας.
Ειδικότερα την
υπέβαλαν : α) προς
την κ. Σαμαρτζίδη,
Προϊσταμένη
τότε της πιο
πάνω
υπηρεσίας,
αλλά και υπηρεσιακά
Προϊσταμένη του
ενάγοντος και
β) προς την Εφορεία
Παλαιοανθρωπολογίας
-
Σπηλαιολογίας
Βορείου Ελλάδος.
Στην επιστολή ανέφεραν
ότι στις 23-5-2005 και
ώρα 11.30 π.μ.,
κατόπιν
επίσκεψής τους
στο σπήλαιο
των Πετραλώνων
για τον
καθιερωμένο
έλεγχο που
είναι στις αρμοδιότητές
τους, διαπίστωσαν
ότι μετά το χώρο
του σπηλαίου, πηγαίνοντας
στα εργαστήρια
του μουσείου διαπίστωσαν
ότι και αυτά
λειτουργούν
παράνομα, ενώ,
κατά την
είσοδό τους,
στο σπήλαιο
διαπίστωσαν
ότι γίνονται
παράνομες
ανασκαφές και
όλα αυτά
γίνονται εν
γνώσει και με
την εντολή του ενάγοντα,
ο οποίος παρών
σε αυτές, ως
προέδρου της
Α.Ε.Ε. (βλ. παραπάνω
επιστολή την οποία
υπογράφουν οι
εναγόμενοι, οι
οποίοι δεν την
αρνούνται).
Μετά την αναφορά
αυτή διατάχθηκε
από την
παραπάνω Εφορεία
Π-Σ, η
διενέργεια αυτοψίας
από υπαλλήλους
της, οι οποίοι διενήργησαν
δύο αυτοψίες στις
9-6-05 και στις 11-6-05, παρουσία στην
πρώτη υπαλλήλου
της ΑΕΕ και
στην δεύτερη του
ενάγοντα. Κατά
τις αυτοψίες
αυτές, δεν
διαπίστωσαν
ανασκαφική
δραστηριότητα
σε εξέλιξη, στα
σημεία που
ανέφεραν οι
καταγγέλλοντες,
αλλά διαπίστωσαν
ότι υφίστανται
παλαιότερες
ανασκαφικές τομές
(βλ. σχετικές
εκθέσεις αυτοψίας,
που
προσκομίζονται
νόμιμα με
επίκληση από
τον ενάγοντα).
Επομένως,
σύμφωνα με τις
εκθέσεις αυτές
αυτοψίας
προκύπτει ότι
τα γεγονότα
που οι
εναγόμενοι
κατήγγειλαν σε
βάρος του
ενάγοντα, δηλαδή
για κατ' εντολή
του
τελευταίου,
παράνομες ανασκαφικές
δραστηριότητες
στο χώρο του
σπηλαίου των
Πετραλώνων
στις 23-5-2005, ήταν
ψευδή, πράγμα
που ασφαλώς
γνώριζαν ως εκ
της θέσεώς
τους οι
εναγόμενοι. Οι
τελευταίοι
ισχυρίζονται
ότι προέβησαν
στην πράξη
αυτή από
δικαιολογημένο
ενδιαφέρον για
να διαφυλάξουν
τα συμφέροντα
του δημοσίου,
επειδή ο
ενάγων στο
παρελθόν είχε
προβεί σε
παράνομες
ανασκαφές
(άρθρο 367παρ.γ Π.Κ.). Όμως,
σύμφωνα με την
παρ. 2 του άρθρου
367 Π.Κ., η
προηγούμενη -
πιο πάνω -
διάταξη δεν
εφαρμόζεται: α)
όταν οι
παραπάνω
κρίσεις και
εκδηλώσεις περιέχουν
τα συστατικά
στοιχεία της
πράξης του άρθρου
363 (συκοφαντική
δυσφήμηση) και
β) όταν από τον τρόπο
της εκδήλωσης
ή από τις περιστάσεις
υπό τις οποίες
τελέστηκε η πράξη,
προκύπτει
σκοπός
εξύβρισης.
Όπως προαναφέρθηκε
οι δύο
εναγόμενοι ως
εκ της θέσεώς
τους γνώριζαν
ότι στις 23-5-05 δεν
έγινε καμμία
παράνομη
ανασκαφή στον
χώρο του
σπηλαίου των
Πετραλώνων και
επομένως η
καταγγελία
τους ήταν ψευδής.
Επομένως, με
βάση τους
κανόνες της
λογικής, αυτοί είχαν
δόλο και στόχο να
πλήξουν την
προσωπικότητα,
τιμή και
υπόληψη του
ενάγοντα. Τα
κίνητρα τους
προφανώς
οφείλονται
στην
μακροχρόνια
διαμάχη που
είχαν μαζί του.
Εφόσον λοιπόν
η πράξη τους
περιέχει τα στοιχεία
της
συκοφαντικής
δυσφήμησης
(άρθρ. 363 Π.Κ.),
η ένσταση που
προαναφέρθηκε,
την οποία
υπέβαλαν οι εναγόμενοι,
ότι δηλαδή
ενήργησαν από
δικαιολογημένο
ενδιαφέρον για
την διαφύλαξη
των
συμφερόντων του
Ελληνικού
Δημοσίου στα
πλαίσια των
καθηκόντων
τους, δεν
ισχύει,
σύμφωνα με όσα
προαναφέρθηκαν
και η ένσταση
αυτή των
εναγομένων
πρέπει ν' απορριφθεί
ως αβάσιμη κατ'
ουσία.
Από
την σε βάρος
του αδικοπραξία
των
εναγομένων, ο
ενάγων υπέστη
ηθική βλάβη
και δικαιούται
ανάλογης
χρηματικής
ικανοποιήσεως.
Το ύψος αυτής,
αν ληφθούν
υπόψη η
κοινωνική και
οικονομική
θέση των μερών,
το είδος και η
έκταση της προσβολής
της προσωπικότητας,
τιμής και
υπόληψης που
υπέστη ο ενάγων,
λαμβανομένης
υπόψη και της
αρχής της αναλογικότητας
που ισχύει στα
πλαίσια της
δίκαιης δίκης
(άρθρο 6 ΕΣΔΑ
και 28/1 του
ισχύοντος
Συντάγματος),
πρέπει ν'
ανέλθει στο
εύλογο κατά
την κρίση του
δικαστηρίου
ποσό των 3.000 ευρώ
για τον καθένα από
τους
εναγομένους, με
τον νόμιμο τόκο
από την
επίδοση της
αγωγής, δεκτής
γενομένης κατ'
ουσία της
αγωγής κατά
ένα μέρος της.
Οι εναγόμενοι
πρέπει να
καταδικαστούν σε
μέρος των
δικαστικών εξόδων
του ενάγοντα
και των δύο βαθμών
δικαιοδοσίας,
ανάλογο της
εκτάσεως της
ήττας τους
(Κ.Πολ.Δ.178,183).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ
ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ
αντιμωλία
των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ
τυπικά και
κατ' ουσία την
έφεση του ενάγοντα κατά της
υπ' αριθμ. 27083/2006 αποφάσεως του
Μονομελούς Πρωτοδικείου
Θεσσαλονίκης
(τακτική
διαδικασία).
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ
την
εκκαλουμένη
απόφαση.
ΚΡΑΤΕΙ
την υπόθεση.
ΔΙΚΑΖΕΙ
επί της
αγωγής.
ΔΕΧΕΤΑΙ
αυτήν κατά
ένα μέρος της.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ
τους εναγόμενους
να καταβάλλουν
το ποσό των 3.000
ευρώ ο καθένας
στον ενάγοντα,
με τον νόμιμο
τόκο από την
επίδοση της
αγωγής, μέχρι την
εξόφληση. Και
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ
τους
εναγομένους σε
μέρος των
δικαστικών
εξόδων του
ενάγοντα και
των δύο βαθμών
δικαιοδοσίας,
το οποίο
ορίζει σε 600 ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ και
αποφασίσθηκε
στη
Θεσσαλονίκη
στις 30 Νοεμβρίου
2007 και
δημοσιεύθηκε
σε έκτακτη
δημόσια συνεδρίαση
του
Δικαστηρίου
στο ακροατήριό
του στις 5 Δεκεμβρίου
2007.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ