"ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ
ΒΟΡΡΑΣ" 22
ΙΟΥΝΙΟΥ 1972
ΥΠΕΓΡΑΦΗ
ΠΡΟ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ
Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΙΣ
ΘΑ ΕΞΕΡΕΥΝΗΘΗ
ΠΛΗΡΩΣ ΤΟ
ΣΠΗΛΑΙΟΝ
ΠΕΤΡΑΛΩΝΩΝ
Ο κ. ΑΡΗΣ ΠΟΥΛΙΑΝΟΣ
ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΕΙ
ΟΤΙ ΑΠΕΚΛΕΙΣΘΗ
ΠΡΙΝ
ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ
Η ΕΡΕΥΝΑ – «ΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΝ
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΩΣ Η
ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΗΣ
ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΗΣ
ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ»
Το
σπήλαιον
Πετραλώνων
Χαλκιδικής,
εις το οποίον ως
γνωστόν, ανεβρέθη
ολόκληρος ο
σκελετός του
ανθρώπου «Νεάντερνταλ»
και ο οποίος
κατεστράφη
κατά την πρώτην
εξερεύνησιν,
διεσώθη
δε μόνον το κρανίον το
οποίον
φυλάσσεται εις
το Μουσείον
της
Παλαιοντολογίας
του
Πανεπιστήμιου
Θεσσαλονίκης, θα
εξερευνηθεί
πλήρως.
Ο Υφυπουργός Περιφερειακός Διοικητής Κεντρικής – Δυτικής Μακεδονίας κ. Ν. Γκαντώνας, υπέγραψε προ ημερών σχετικήν απόφασιν και τας ανασκαφάς θα διενεργήσει ο καθηγητής της Παλαιοντολογίας κ. Μελέτης, με πλήρη συμπαράστασιν εις το έργον του, τού Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Ο κ. Μελέτης κατά πληροφορίας μας έχει καταρτίσει πλήρες σχέδιον εξερευνήσεως του περιφήμου σπηλαίου, ώστε η αξιοποίησίς του να είναι πλήρης και μοναδική, δια να παραδοθεί συντόμως εις τον κοινόν θαυμασμόν.
Εις το σπήλαιον Πετραλώνων, κατά γενομένας κατά το παρελθόν ατελείς ανασκαφάς είχαν ευρέθη και δόντια μικρού παιδιού, ως και εστίαι φωτιάς και πιστεύεται ότι υπήρξε κατοικία, το ολιγώτερον πριν από 80.000 χρόνια ανθρώπων του Νεάντερνταλ.
ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ εξ Αθηνών μεταδίδονται ανακοινώσεις του προέδρου της Ανθρωπολογικής Εταιρείας της Ελλάδος κ. Άρη Πουλιανού, κατά τας οποίας ούτος ισχυρίζεται ότι η Διεύθυνσις Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών, ηρνήθη να χορηγήση άδειαν εις την Ανθρωπολογικήν Εταιρείαν όπως ενεργήσει ανασκαφάς εις το σπήλαιον των Πετραλώνων. Επίσης ο κ. Πουλιανός ανέφερεν ότι εχορηγήθη άδεια δια την διενέργεια ερεύνης εις το σπήλαιον υπό του εργαστηρίου Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, η οποία δεν έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερον. Το ορθόν εν προκειμένω είναι ότι η άδεια εχορηγήθη μόλις προ εβδομάδος εις τον καθηγητήν της Παλαιοντολογίας κ. Μελέντην δια να ερευνήσει και να αξιοποιήσει πλήρως τόσον το σπήλαιον Πετραλώνων, όσον και το επίσης περίφημον σπήλαιον της Καστορίας, το οποίον παρουσιάζει θαυμασίας και μοναδικάς εσωτερικάς λίμνας. Ήδη ο κ. καθηγητής ευρίσκεται εις Καστορίαν δια μιαν πρώτην έρευναν του σπηλαίου και επιστρέφων εντός της προσεχούς εβδομάδος θα αρχίσει την έρευναν του σπηλαίου Πετραλώνων.
Εξ Αθηνών ανταπόκρισης σχετικώς με τας δηλώσεις του κ. Πουλιανού έχει ως εξής:
ΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΠΟΥΛΙΑΝΟΥ
ΑΘΗΝΑΙ 21 (Του ανταποκριτού μας). – Με το αιτιολογικόν ότι «δεν έχει βρεθεί τίποτε το νεώτερον» ο Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών κ. Σπ. Μαρινάτος, διέταξε το κλείσιμο του περίφημου σπηλαίου των Πετραλώνων, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η έρευνα την οποίαν διενεργούσε με την άδεια και την συμπαράστασιν της νομαρχίας Χαλκιδικής και των τοπικών αρχών, συνεργείο της σπηλαιολογικής εταιρίας με επί κεφαλής τον πρόεδρο της Ανθρωπολογικής Εταιρείας κ. Άρη Πουλιανό. Έκτοτε και επί τέσσερα συνεχή χρόνια το σπήλαιο παραμένει κλειστό. Κάθε δε προσπάθεια της Ανθρωπολογικής Εταιρείας να συνέχιση την έρευνα, η οποία κατά την άποψίν της θα φέρει εις φως νέα σημαντικά ευρήματα έχει προσκρούσει στην άρνηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Στην καταγγελία αυτή προέβη σήμερα ο πρόεδρος της Ανθρωπολογικής Εταιρείας Ελλάδος κ. Άρης Πουλιανός, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε τα εξής:
«Ουσιαστικά η Αρχαιολογική Υπηρεσία και ο Διευθυντής της έχουν κηρύξει σε κατάσταση απαγορεύσεως κάθε προσπάθεια ερεύνης της Ανθρωπολογικής Εταιρείας. Και τούτο είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση του σπηλαίου Πετραλώνων Χαλκιδικής».
Όπως είναι γνωστό, στο σπήλαιο αυτό έχει βρεθεί το κρανίο ανθρώπου του Νεάντερνταλ. Στο ίδιο σπήλαιο έχουν ανακαλυφθεί τα παλαιοτέρα ίχνη φωτιάς στην Ευρώπη, παλαιολιθικά εργαλεία και πολλά ακόμη ευρήματα που αποδεικνύουν την ύπαρξι ζωής στον ελληνικό χώρο από 500.000 ετών (Μέσο Πλειστόκαινο). Αξίζει στο σημείο αυτό να τονισθεί το γεγονός ότι οι μέχρι του 1968 ανακαλύψεις αναφέρονται σε ευρήματα κατά πολύ νεώτερα. Κατά κανόνα δε φθάνουν έως την Μουστίαια εποχή (Μέση Παλαιολιθική στην Ήπειρο, Θεσσαλία κ.ά.) δηλαδή πριν από 30.000 – 50.000 χρόνια.
Εν συνεχεία ο κ. Πουλιανός κατήγγειλε την καταστροφή που υπέστη ο σκελετός στον οποίο ανήκε το περίφημο κρανίο, ειπών τα εξής:
«Προηγούμενοι ερευνηταί, καθηγηταί του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κατά τα έτη 1960 – 1962 στις έρευνές τους στο σπήλαιο Πετραλώνων, προφανώς λόγω άτυχους χειρισμού του υλικού που έκρυβε το σπήλαιο και όχι εκ προθέσεως, προκάλεσαν, μαζί και με διαφόρους επισκέπτες τεράστιες ζημίες στο ανεκτίμητο υλικό που έκρυβε το σπήλαιο. Κυρίως δε διελύθη κυριολεκτικώς ο σκελετός του ανθρώπου του Νεάντερνταλ, του οποίου έχει διασωθεί μόνον το κρανίο, που ανακάλυψε τον Σεπτέμβριο του 1960 ο γεωργός Χρήστος Σαρηγιαννίδης. Η καταστροφή αυτή ήταν γνωστή στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, η οποία διενήργησε αυτοψία με τριμελή αρχαιολογική επιτροπή το Μάιο του 1968. Για το θέμα των καταστροφών το κλιμάκιο της Σπηλαιολογικής Εεταιρείας που διενήργησε έρευνες στο σπήλαιο, κατήρτισε πρωτόκολλο πριν από την έναρξη των ερευνών για τον καθαρισμό των ευθηνών. Το πρωτόκολλο αυτό, με ημερομηνία 18-3-1968 υπεγράφη και από το κοινοτικό συμβούλιο Πετραλώνων και κατετέθη στην Νομαρχία με αριθμό πρωτοκόλλου 149».
Ο κ. Πουλιανός στην συνέχεια των καταγγελιών του, ανέφερεν ότι:
Στην περίπτωση της ανακαλύψεως των σκελετών στους τάφους του Μαραθώνος η Αρχαιολογική Υπηρεσία μετακάλεσε ξένους ανθρωπολόγους (επί πληρωμή) ενώ αγνόησε την Ανθρωπολογική Εταιρεία Ελλάδος, η οποία αφιλόκερδος προσεφέρθη να προβεί εις μελέτην των ευρημάτων και συντήρηση των σκελετών.
Σε αίτηση της εταιρείας (28-1-1972) και κατόπιν δυο τηλεγραφικών αναφορών της Νομαρχίας Χαλκιδικής προς το Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστήμων (5-2-72 και 2-3-72) απάντηση οριστική περί συνεχίσεως η μη των ερευνών δεν εδόθη.
Ενώ αποκλείεται η Ανθρωπολογική Εταιρεία από την διενέργεια ερευνών του αντικειμένου της, επιτρέπεται εις τους ξένους επιστήμονας να περιέρχονται τον ελληνικόν χώρον ανενόχλητοι. Χαρακτηριστικόν παράδειγμα της αντινομίας αυτής είναι η ύπαρξη του Τούρκου φοιτητού (!) της Ανθρωπολογίας Γιασιάρ Ιχσάν, ο οποίος μετέχει της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Αποστολής που διεξάγει ερεύνας στο Πόρτο Χέλι.
Η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων όχι μόνο δεν απήντησε στην αίτηση της Ανθρωπολογικής Εταιρείας, αλλά εχορήγησε άδεια παλαιοντολογικών ανασκαφών σε μεταγενέστερη αίτηση του εργαστηρίου Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Η άδεια αυτή, δεν έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα.
Ο κ. Μαρινάτος αναζητηθείς προκείμενου να ερωτηθεί επί των ανωτέρω δεν ανεβρέθη. Από το Γραφείον Τύπου του Υπουργείου Πολιτισμού (κ. Στρούγγος) εδηλώθη ότι ο Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων ευρίσκεται εκτός Αθηνών.
Π. Σ.
ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ